20 Aralık 2017 Çarşamba

Zamanı Ölçmek

Güneş Saatleri

Zamanı ölçmek, insanların tarih boyunca üzerinde çalışmalar yürüttüğü bir kavram. Birçok farklı kültür ve medeniyet zamanı ölçmek için çeşitli yöntem ve araçlar geliştirip kullanmışlardır.  Mekanik saatlerin icadına kadar, zamanı ölçmek için geliştirilmiş standart bir sistem yoktu. Güneş saatleri zamanı ölçmek için kullanılan en yaygın araçlardan biriydi. Gün doğumu ve gün batımı arasındaki zaman dilimi şu anda yaptığımız gibi 12 eşit parçaya ayrılıyordu. Bu sistem değişen gündüz uzunlukları ve saatin yerleştirildiği yerin dünya üzerindeki konumu nedeniyle her yeni gün elde edilen bu 12 eşit parçanın (saatlerin) farklı uzunlukta olmasına neden oluyordu. Zamanı ölçmede belirli bir standart oluşturma amacıyla mekanik saatlerin kullanımı yaygınlaşmaya başladı.


Zamanı ölçmede 60'lık sayı sistemi 

Günümüzde zamanı ölçmek için kullandığımız sistemin kökleri  Babil ve Maya medeniyetlerine kadar uzanmaktadır. İşin içinde ölçme ve hesaplama olunca matematikçiler de bu konu hakkında çalışmalar yapmışlardır. Babil ve Maya medeniyetlerinde 60'lık sayı sistemi kullanılmaktaydı. Bu sayı sisteminde 60'ın temel alınması hesaplamalar yaparken kolaylık sağlamaktadır. 60 sayısının 1,2,3,4,5,6,10,12,15,20,30 gibi birçok sayıya bölünebilmesi çeşitli işlemleri rahatlıkla yapabilme olanağı sunmaktadır. 60'lık sayı sisteminin zamanı ölçmenin yanı sıra geometride de kullanım alanları mevcuttur.




21 Aralık 

21 Aralık yılın en uzun gecesinin yaşandığı tarih.  Sezen Aksu, bir şarkısında Geceler mi uzadı? derken zaman kavramının standart olmayan aralıklardan oluştuğunu ima ediyor? Einstein, zaman kavramının izafi olduğunu savunuyor. Kendi kişisel deneyimlerimizde bazen zaman su gibi akıp geçerken bazen çok küçük zaman dilimlerinin bile hiç bitmeyecek gibi gelmesi bu görüşü destekliyor mu? Eğer durum böyleyse zamanı ölçmede kullandığımız standart ölçüm araçları ne derecede geçerli olur?



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder