28 Ekim 2017 Cumartesi

Okulöncesi Dönemde Sayı Hissi

Günlük hayatta bir doktorla karşılaştığımızda hemen ona sağlığımızla ilgili yaşadıklarımızı anlatır, görüşüne başvururuz. Bu durum diğer meslekler için de geçerlidir. Bankacıya denk geldiğimizde kredilerden konuşuruz. Mesleğim matematik öğretmeni olduğu için, birçok tanıdığım kendi çocuklarını anlatarak matematikte nasıl olduklarına karar vermemi beklerler. Özellikle okul öncesi çağdaki çocuklara sahip anne-babalar bu konuda daha heyecanlıdır. Çocuklarına 1'den 100'e kadar ezbere saydırabildikleri için gurur duyduklarını ve çocuklarını bir matematik canavarı olarak gördüklerini birçok defa gözlemledim. Maalesef üzülerek söylemek zorundayım ki yalnızca bunu yapabilmek matematiksel düşünmenin gelişimi açısından pek fazla bir anlam ifade etmiyor.

Sayıların sahip oldukları anlamlar, sayılar arasında kurulan ilişkiler iyi bir Sayı Hissinin göstergesi olarak kabul edilebilir. Her insan doğduğu andan itibaren Sayı Hissine sahiptir ve bunu zamanla geliştirmek mümkündür. Tarihin eski çağlarında, henüz rakamlar ortada yokken bile insanlar sayma için farklı yöntemler geliştirmiş ve gündelik problemlerini çözmede bu yöntemlerden faydalanmışlar.

Okul öncesi dönemdeki çocuklar da matematiksel bazı becerilere sahiptirler.  Her çocuk önüne koyulan iki farklı gruptaki objeleri saymadan hangisinin daha az hangisinin daha fazla olduğunu rahatlıkla söyleyebilir.

Bu yaş grubundaki çocukların Sayı Hissini geliştirebilecek, evinizde rahatlıkla uygulayabileceğiniz birkaç basit etkinlik paylaşmak istiyorum. İlk etkinliğimiz sayma ile alakalı. Çocuğun önüne 5 şeker koyalım ve birlikte kaç tane şeker olduğunu birer birer sayalım. Sonra 1 şeker daha ekleyelim ve çocuktan kaç tane şeker olduğunu söylemesini isteyelim. Çocuk toplam şeker sayısını bulmak için tekrar 1'den (yani baştan) saymaya başlıyor olabilir veya zaten 5 şeker olduğunu bildiği için 5'in üstüne 1 sayarak 6'ya ulaşabilir. Burada ikinci durumu yapabilen çocuğun daha üst düzey bir Sayı Hissine sahip olduğu söylenebilir. Aynı etkinlik 5 şeker sayıldıktan sonra içinden 1 veya 2 şeker alınarak kaç şeker olduğunun sorulması şeklinde de düzenlenebilir. Bu iki etkinlik aynı zamanda toplama ve çıkarma işlemlerine de temel olabilecek etkinliklerdir.

Aşağıdaki resimde görüldüğü gibi sayıları farklı şekillerde (sembolik, somut nesneler, çizimler, sözel ifadeler, parmakla gösterim gibi) temsil etmek çocukların sayılara çeşitli anlamlar vermelerine yardımcı olarak erken dönemde sayı hissinin gelişimine katkı sağlayacaktır.



Okul öncesi dönemdeki çocuklar ile yapılacak matematiksel etkinliklerde kullanılacak sayıların 1 ile 5 arasında olması idealdir. Burada daha fazla sayı öğretmek yerine daha az sayı ile daha fazla sayılar arası ilişkiler kurabilmeye yoğunlaşmak daha yararlı olacaktır. Yukarıda sayıların farklı temsillerine yönelik eşleştirme veya sıralama etkinlikleri çocukların sayı hissi gelişmelerine yardımcı olabilecek etkinlikler arasındadır. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder